Lütfen aramak istediğiniz kelimeyi yazıp Enter tuşuna basın..

Logo

Kullandığımız dil; bugün ne olduğumuzu, yarın ne olacağımızı belirler..

 MENÜ

KARIŞIK – KARMAŞIK

Konunun ara başlıkları: Karışık, karmaşık, karmaşa - karma – karmakarışık - karman çorman – karışım - eriyik – mozaik – alaşım – ortaya karışık – karambol – karambole/a… Ve kaos

Konuşma ve yazışmalarımızda karışık ve karmaşık kavramları ile bunlara yakın anlamlardaki sözcüklerin birini diğerinin yerine kullanıyoruz. Ama bu kavramlar arasında hayli farklar bulunmaktadır. Bu fark ve benzerlikleri merak ediyorsanız birlikte okumaya başlayabiliriz.

Konuyu irdelemeden önce akla gelebilecek “karma” sözcüğüne özet olarak değinmekte yarar var. Karma sözcüğünün Sanskrit dilinde yapmak, etmek, eylemek, bir eylemde bulunmak anlamına gelen kri sözcüğünden türetildiği kabul ediliyor. Yine bu sözcükten türetilmiş olan başka sözcükler de vardır. Bunlar kısaca. Karma yasası, karmik plan ve karmik karşılama gibi…

Karma yasasına göre her yaşantı önceki yaşantılarda yapılan, gerçekleşen eylemlerin sonucu olarak belirlenir. Buna göre dünyamızda bulunan kişilerin yaptığı hiçbir eylem sonuçsuz kalmayacak ve o kişinin geleceğini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyecektir.

İnsanlar doğar doğmaz içgüdüleriyle ve ölene kadar bilinçli oldukları süre boyunca ödül ve ceza beklentisi ile yaşarlar. Bütün bir ömür bu beklenti ile geçer.  Bununla birlikte yaşamlarının bir anlamı olduğuna inanırlar, inanmak isterler. Bunun bir sonucu olarak varlık ve eylemlerini değerlendirecek bir yargısal yapının da olmasını, bu yapının sürekli ve düzenli olarak çalışmasını isterler. Bunun adına da adalet demeyi uygun bulurlar. Birçok inanç doğrultusunda bu yargılama işi tanrı kavramında anlam bulur. Bazı doğu Uzakdoğu kaynaklı düşüncelere göre de enerji olarak karşımıza çıkarlar. Karma düşüncesine inananlar için dünyada her şey kendi doğal yolunda akar gider. Bu doğal akışa karşı koyanlar sonuçlarına da katlanmak zorunda kalırlar.

Karma kavramı konumuz açısından nesne ve nesnelerin hareketlerinin bir birlikteliği, bir korelasyonudur. Birbiriyle benzeşen ve benzeşmeyen parçaların oluşturduğu bir bütündür. Elbette felsefi anlamda karma bundan çok daha fazla bir şey olup bu yazımızda bu yönünü belirtmek yeterlidir.
 

Konuşmalarda ve bazen de yazılarda kimilerinin karışık ve karmaşık sözcüklerinden birini diğerinin yerine kullandığına tanık olmaktayız. Ama bu iki sözcük arasında farklar vardır. Bu fark ve benzerliklere beraberce, biraz daha yakından bakalım.

1966 basım TDK Sözlüğüne göre (s. 410) karışık sözcüğünün anlamı a) Karışmış olan, b) Halk inancına göre cinlerle, perilerle ilişkisi olan imiş. Aynı sözlüğe göre karışıklık da a) karışık olma hali, b) kargaşa olarak açıklanmış. Sözlük aynı sözden türeyen karışımı da birleşmeksizin birbirine karışmış olan şeylere verilen ad olarak tanımlamaktadır. Eskiler buna mahlût derlermiş. Bir de bir kimya terimi olarak mahlul var. Türkçesi eriyiktir. Eriyikte de bir karışma durumu vardır ama bu karışmanın bir ileriki aşamasıdır. Örneğin çayın içine şeker koyar karıştırırız ama artık ortada bir şeker kalmamıştır. Şeker erimiş çayı oluşturan diğer maddeler içinde ondan kolayca ayrılamayan bir bütünlük oluşturmuştur. Bir de yine aynı kökten gelen karışmak, birinin işine karışmak, müdahale etmek sözcüğü bulunmaktadır.

İsmet Zeki Eyüpoğlu Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü (s380) ‘te sözcüğün kökeninin kar - karmak eylemi olduğunu vurgulamaktadır. Karmak, eşmek, delmek, katmak, yaymak, bulaştırmak, bulandırmak, bozmak değiştirmek gibi eylemlerle ilintilidir. Bunların hepsi bir şeyin sağlığını veya önceden var olan düzenini, sırasını, dizilimini bozmak anlamını taşımaktadır. Karma sözcüğü ise  (Hindu inanışındaki karma terimi dışında) karılmış olan yani içinde başka bir madde bulunan veya düzeni, şekli bozulmuş olan anlamına gelmektedir. Oyun kartlarının karılması gibi. Bu anlam içinde karışık sözcüğünü de arılığı duruluğu, sırası, düzeni bozulmuş olan şeklinde tanımlayabiliriz.
Sevan Nişanyan da Sözlerin Soyağacı’ nda (s.245) sözcüğün etimolojisine ilişkin benzer bilgiler vermektedir.   

Burada dikkatimizi çeken şey karılan, karıştırılan şeylerin kendi başlarına varlıklarını sürdürüyor oluşlarıdır. Zor veya kolay yöntemlerle bu karışıklık giderilebilir, örneğin taneler birbirinden ayrılabilir veya bozulan sıralama eski hale getirilebilir. Ancak bu ayırma işlemi düşünüldüğü kadar kolay olmayabilir. Bir çuval pirincin içinde pirinç ile ayı renkteki birkaç taşı ayırmak, ayıklamak gibi.

Aynı şekilde bir ezogelin çorba içindeki pirinci, bulguru, mercimeği, tuzu biberi ayrıştırmak zordan öte olanaksızdır. Bu nedenle belki de işleri çorbaya çevirdin diye bir deyim geliştirilmiştir.

Yeme içme kültürümüzde yer alan bir deyim de “ortaya karışık” kavramıyla anlatılan şeydir. Genel olarak bu deyimle bir salata anlatılmak istenmektedir. Bilindiği gibi salata benzer veya birbiriyle uyumlu tatları yan yana getirmiş bir gevşek bir karışımdır.

Mozaik bu karışımlar içinde en gevşek yapılı olanıdır. Mozaiği oluşturan parçalar kendi varlıklarını aynen korurlar aralarında ayrıca birleştiren bir madde vardır. Genel olarak Türkiye’nin kültürel yapısını anlatmak için mozaik terimi kullanılmaktadır.

Ben ise bu konuda mozaik yerine alaşım terimini kullanmanın uygun olacağını düşünmekteyim. Türk kültürü yan yana gelmiş, getirilmiş elementlerin birliği olmayıp binlerce yıldır aynı coğrafyayı paylaşmış insanların, halkların symbiotique  ve syncretique etkileşimleri sonucu et ile tırnak gibi olmuş, birleşmiş, bütünleşmiş bir topluluktur. Bu insanlar ikinci büyük paylaşım savaşı sonrasında kader birliği yapmışlar, kurtuluşu elbirliği ile gerçekleştirmişler ve birlikte yaşamayı anayasal bir güvence altında eşit, özgür yurttaşlık bilinciyle tasada ve kıvançta bir olmak şeklinde kalıplaştırmışlardır. Dil, inanç ve siyasi düşünce farklılıklarını ayrıştırıcı değil birleştirici, zenginleştirici olarak değerlendirmek gerekmektedir. 

Milattan önce 4 binli yıllardan bu yana bilinen, bir metal elementin en az bir başka element (metal, ametal) ile birleşmesi sonucunda oluşan yeni homojen karışıma bir kimya terimi olarak alaşım (halita=metal karışımı) adı verilmektedir. Elde edilen karışım yine metal niteliği taşır. Ancak alaşım adını alan bu yeni karışım işleme giren metallerin özelliklerinden daha farklı özellikler gösterirler. Örneğin demire göre tunç-bronz daha sert bir özelliğe sahiptir. Metal işlemeciliğinin başından bu yana en çok bilinen alaşımların başında tunç (bakır-kalay), pirinç (bakır-çinko), lehim (kalay-kurşun) ve cıva alaşımları olan amalgamdır. Benzer şekilde demire göre sert olan çelik de daha yüksek oranlı bir demir karbon alaşımıdır.

Alaşım sözcüğünün etimolojisi de hayli ilginçtir. Yeni Türkçe alaş eyleminden + ım sonekiyle türetilmiştir. Ala niteleme sözcüğü ile ilgili olabileceği düşünülebilir. Fransızca alliage (=combination de métaux par la fusion) sözcüğünden fonetik çağrışım yoluyla, ya da Türkçe alaş-bulaş- eyleminden bir çeşit  (alaca-bulaca gibi) ikileme olarak türetilmiş olabilir.

Karıştırılan iki veya daha çok madde bir katalizör (Yunanca' dan κατάλυσις: çözülme)  aracılığı ile tepkimeye girebilirler. (Kataliz) Katalizör, kimyasal bir reaksiyonun aktivasyon enerjisini düşürerek tepkime hızını artıran ve tepkime sonrasında da kimyasal yapısında bir değişiklik meydana gelmeyen maddelerdir. Katalizör taşıt araçlarında, katalitik konvertörlerde (yerel halk dilinde Katolik soba) karşımıza çıkmaktadır. Mikrodalga fırınların işletimi de benzer teknolojilerin uygulanmasının sonucudur. Aynı şekilde ayrıştırıcı nitelikteki elektrolizörleri de anmakta yarar vardır.

Karmaşık kavramına gelince:  Sözcüğün tanımını a) içinde ayrı türden birçok öğe bulunan, birbirine az çok aykırı birçok şeyden oluşmuş olan, b) ilk bakışta anlaması anlaşılması ve açıklanması güç olan şey veya olgular şeklinde yapabiliriz. Karmaşık sözcüğü yeni Türkçe karmaş sözcüğüne + ık son eki ile türetilmiştir.

Karmaşa sözcüğü de karmaşık olan şey veya durumu anlatmak için kullanılmaktadır. Arapça ihtilat etmek karşılığı olarak 1940’ lı yıllarda önerilmiş olup toplumca da benimsenmiştir. Karmaşa da karışık gibi karmak eyleminden türetilmiştir. Karmaş’a “a” son eki eklenerek belirlenmiştir.

Fransızlar karışık sözcüğüne karşılık mixte, İngilizler mixed sözcüğünü kullanıyorlar. Batı dillerinde karışık karşılığında combiné, combinaison, confusion, mélangé, blend gibi kavramların bulunduğunu görüyoruz.

Karmaşık sözcüğü için Fransızca’da  compliqué, ingilizce’de complecated sözcükleri kullanılıyor. Kopleks (complex) de aynı şekilde kullanılıyor.

Karışık ve karmaşık sözcükleri arasındaki benzer ve ayrılan özellikler Türkçemizdekine benzemektedir. İki kavram arasındaki fark;  karışık ile anlatılmak istenen olay veya bir durumda bir özensizlik, karmaşık sözcüğünde ise zor da olsa birleştirici şeylerin bulunabilirliği öne çıkmaktadır. Ama zorluk da tek belirleyici değildir. Örneğin labirentte çıkışı bulmak zordur ama labirenti karmaşık olarak tanımlamayız. Hiç kuşkusuz labirent özellikle insan eliyle oluşturan labirentlerde bir düzen de bulunmaktadır. Aynı şekilde melez veya hybrid+e olan şeylerde, karışım, kaynaşma o denli ileri noktalardadır ki; ayrıştırmak olanağı bulunmaz.

Gelelim karambol (Fransızca carambolage) kavramına. Bilindiği gibi karambol bilardo oyununda istekayla/ ıstakayla vurulan topun öteki toplara dokunması, çarpmasıdır. Kırmızı topun diğer toplara çarptırılması oyuncu hesabına bir sayı kazandırmaktadır. Fransızlar araçların birbirine girmesini, yığışmasını da aynı sözcükle anlatıyorlar. Sözcüğün ikinci anlamı ise kişilerin ya da nesnelerin birbirine çarpması, çarpışma, karışıklık demektir. Özellikle futbol terimleri arasında yer almış olan bu terimle oyuncuların yarattığı karışıklık içinden sıyrılıp bir vuruş yapmak, gol atmak şeklinde ifade edilmektedir. TDK karambol sözcüğünün anlamını ayrım gözetmeksizin karışıklık, karmaşıklık olarak vermektedir. Gerçekten de her iki durumu bu sözcük karşılamaktadır.

Gelelim yazının tatlı sürprizine: Carambola (Fransızca carambole). Yıldız meyvesi (Star fruit) olarak da bilinir.  Tropikal Güneydoğu Asya'ya özgü bir ağaç türü olan Averrhoa carambola'nın meyvesidir. Pasifik adalarında ve Brezilya’da da yetişmektedir. İçeriğinde nörotoksin karamboksin adlı maddeleri barındırır.

Meyvenin enine kesildiğinde bir yıldıza benzediği için ona yıldız meyvesi adı verilmiştir. Meyve olduğu gibi yenilebilir, pişirilebilir veya çeşniler, konserveler, garnitür ve meyve suları halinde tüketilebilir.
 

Classification taxonomique:  Averrhoa carambola
Bitkiler âleminden, Trakeofitler sınıfından bir kapalı tohumludur.
Ailesi, Oxalidaceae, Cinsi: Averrhoa türü A. Carambola’dır.

Bu meyveyle ilk olarak Fest Travel ile Tayland’a yaptığımız gezide, Bangkok’ta bir teknede sevgili arkadaşım, rehberim, yoldaşım Faruk Pekin sayesinde tanıştım. Güvertede upuzun bir masada hayranlıkla seyredip fotoğraf çekmeye çalışırken, bırak şimdi fotoğraf çekmeyi, biraz sonra bitecek, sen şimdiden bir tane at ağzına derken tanıştım. Gerçekten çok güzel, o tarihlerde buralara hiç ithal edip getirmiyorlardı. Ben gökteki yıldızlar gibi onların dilimlerini seyrediyordum. Şimdilerde, birçok manavın tezgâhında görülebiliyor.

Karışık-karmaşık derken etimolojinin bazen labirentleri andıran daracık, bunaltıcı, dolambaçlı yolları arasında böyle bir sürpriz umarım sizin de hoşunuz gitmiştir. Doğrusu zor ya da kolay olsun, Ikarus ve babası Daedolos gibi de olsa bu dolambaçlı yollardan çıkacağız. Karışık, karmaşık derken bir de Kaos var. Kaos karışıklığın, karmaşıklığın, dolanıklığın, düzensizliğin, hukuksuzluğun en üst noktası. Zeus babası Kronos’u yendi. Kaos devri sona erdi.

Bilindiği gibi düzensizliği, karışıklığı, karma karışıklığı, karman çorman oluşu ifade etmek için kullanılan kavram Kaos’tur. Kaos’u aşacak, Kaos durumuna dönülmesini engelleyecek en güzel aygıt dilimizdir. Dilimizi, dilimizdeki kavramları iyi öğrenirsek ve yerli yerinde kullanırsak her tür zorluğun üstesinden geliriz.

Saygılarımla…
02.03.2023
Ali Can Polat

Yorumlar

SON EKLENEN MAKALELER

Puslu Havalar, Sakin İnsanlar Ülkesi Vietnam, Hüzünlü Kamboçya (17-25 Mart 2024)
Puslu Havalar, Sakin İnsanlar Ülkesi Vietnam, Hüzünlü Kamboçya (17-25 Mart 2024)
İKTİDAR – MUHALEFET – HİZİP/KLİK- FRAKSİYON
İKTİDAR – MUHALEFET – HİZİP/KLİK- FRAKSİYON
İSTANBUL, YA ARON ANGEL’İN TASARLADIĞI GİBİ OLSAYDI…
İSTANBUL, YA ARON ANGEL’İN TASARLADIĞI GİBİ OLSAYDI…
Yazarak Gitmek
Yazarak Gitmek
ALFABE
ALFABE
DEVE
DEVE
MERKANTİLİZM
MERKANTİLİZM
PEŞKEŞ / PİŞKEŞ
PEŞKEŞ / PİŞKEŞ
Yakın Dil
Yakın Dil
Persepolis ile ilgili olarak gezide tuttuğum notlardan- Parsayı Toplamak
Persepolis ile ilgili olarak gezide tuttuğum notlardan- Parsayı Toplamak
KUTU KUTU PENSE 
KUTU KUTU PENSE 
DAYAK CENNETTEN ÇIKMADIR
DAYAK CENNETTEN ÇIKMADIR
BİR GÜNLÜK ZAMANIN BÖLÜMLERİ
BİR GÜNLÜK ZAMANIN BÖLÜMLERİ
ŞERİAT
ŞERİAT
Türkçe Sorunları: BİRBİRİNE  KARIŞAN, KARIŞTIRILAN  İKİ KAVRAM:  EĞİTİM İLE ÖĞRETİM 
Türkçe Sorunları: BİRBİRİNE  KARIŞAN, KARIŞTIRILAN  İKİ KAVRAM:  EĞİTİM İLE ÖĞRETİM 
SAPYOSEKSÜELLİK KAVRAMI ÜZERİNE (SAPIOSEXUALITÉ / SAPIOSEXUALITY)
SAPYOSEKSÜELLİK KAVRAMI ÜZERİNE (SAPIOSEXUALITÉ / SAPIOSEXUALITY)
NOSTALJİ
NOSTALJİ
AKIL DARALTICI ÖN YARGILARIMIZ / ZİHİN KÖRLÜĞÜ
AKIL DARALTICI ÖN YARGILARIMIZ / ZİHİN KÖRLÜĞÜ
TEVHİD VE HİLAFET KAVRAMLARI ÜZERİNE
TEVHİD VE HİLAFET KAVRAMLARI ÜZERİNE
MÜSTEHCEN VE ÇIPLAKLIK KAVRAMLARI ÜZERİNE
MÜSTEHCEN VE ÇIPLAKLIK KAVRAMLARI ÜZERİNE
SİVİL TOPLUM KURULUŞU DEĞİL DEMOKRATİK TOPLUM KURULUŞU
SİVİL TOPLUM KURULUŞU DEĞİL DEMOKRATİK TOPLUM KURULUŞU
ZEHİRİ ZEHİR YAPAN DOZUDUR (DOSIS FACIT VENONIUM)
ZEHİRİ ZEHİR YAPAN DOZUDUR (DOSIS FACIT VENONIUM)
UMUT VE SEVGİ HER ZORLUĞU YENER ya da PANDORA'NIN KUTUSU
UMUT VE SEVGİ HER ZORLUĞU YENER ya da PANDORA'NIN KUTUSU
SADAKA VE SADAKAT
SADAKA VE SADAKAT
HAMİLELİK ŞÜPHESİ
HAMİLELİK ŞÜPHESİ
FİKRE SAYGI KONUSUNA KÜÇÜK BİR DOKUNUŞ
FİKRE SAYGI KONUSUNA KÜÇÜK BİR DOKUNUŞ
İZLEMEK / İZCİ - İZCİLİK 
İZLEMEK / İZCİ - İZCİLİK 
BULUTTAN NEM KAPMAK
BULUTTAN NEM KAPMAK
ŞAMAR OĞLANI ve 24 KASIM ÖĞRETMELER GÜNÜ
ŞAMAR OĞLANI ve 24 KASIM ÖĞRETMELER GÜNÜ
PISA NEDİR?
PISA NEDİR?
ŞOFÖR ve ŞOFBEN KAVRAMLARI
ŞOFÖR ve ŞOFBEN KAVRAMLARI
ÖLÜM - ÖLÜ ve SONRASI
ÖLÜM - ÖLÜ ve SONRASI
MNEMOSYNE (Bellek, Anımsama ve Akılda Tutma Tanrıçası)
MNEMOSYNE (Bellek, Anımsama ve Akılda Tutma Tanrıçası)
THESEUS’ UN GEMİSİ PARADOKSU
THESEUS’ UN GEMİSİ PARADOKSU
ŞAMAR OĞLANI ve 24 KASIM ÖĞRETMELER GÜNÜ
ŞAMAR OĞLANI ve 24 KASIM ÖĞRETMELER GÜNÜ
IKAROS
IKAROS
LABYRINTHOS / LABİRENT
LABYRINTHOS / LABİRENT
PYGMALION
PYGMALION
NARKİSSOS ve METAMORPHOSE
NARKİSSOS ve METAMORPHOSE
YARGININ MİLLİSİ OLMAZ
YARGININ MİLLİSİ OLMAZ
ANACHRONISME / ANAKRONİZM 
ANACHRONISME / ANAKRONİZM 
ÜMMET – MİLLET
ÜMMET – MİLLET
O SINIR TAŞLARINIZ, O DUVARLARINIZ…
O SINIR TAŞLARINIZ, O DUVARLARINIZ…
KUTLAMA/ ANMA – SON AKŞAM YEMEĞİ
KUTLAMA/ ANMA – SON AKŞAM YEMEĞİ
MISOPHONIA-misofoni & AMUSIA - amuzi
MISOPHONIA-misofoni & AMUSIA - amuzi
YAS VE YAS TUTMA
YAS VE YAS TUTMA
TERÖR / TERÖRİZM ve HEROSTRATOS
TERÖR / TERÖRİZM ve HEROSTRATOS
MARKA – MODA KAVRAMLARINA KÜÇÜK BİR DOKUNUŞ
MARKA – MODA KAVRAMLARINA KÜÇÜK BİR DOKUNUŞ
EMOJİ VE MOLATİK KAVRAMLARI ÜZERİNE
EMOJİ VE MOLATİK KAVRAMLARI ÜZERİNE
ÖZELEŞTİRİ (ÖZ ELEŞTİRİ) 
ÖZELEŞTİRİ (ÖZ ELEŞTİRİ) 
BOTOX – BOTULUS/ SOSİS GÜZELLİĞİ
BOTOX – BOTULUS/ SOSİS GÜZELLİĞİ
DÜŞÜNCEYE SAYGI VE DÜŞÜNCEYE TAHAMMÜL
DÜŞÜNCEYE SAYGI VE DÜŞÜNCEYE TAHAMMÜL
BEN BU ZAFERİ POPOMLA DEĞİL KAFAMLA KAZANDIM
BEN BU ZAFERİ POPOMLA DEĞİL KAFAMLA KAZANDIM
DİPLOMASİ  -  DİPLOMA
DİPLOMASİ  -  DİPLOMA
PİRİNÇ
PİRİNÇ
PEYGAMBER
PEYGAMBER
UMUT - UTKU
UMUT - UTKU
HAYDAN GELEN HUYA GİDER
HAYDAN GELEN HUYA GİDER
DİNGO’ NUN AHIRI
DİNGO’ NUN AHIRI
DARISI BAŞINA
DARISI BAŞINA
ÇAĞRIŞAN KAVRAMLARIN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI (2)
ÇAĞRIŞAN KAVRAMLARIN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI (2)
KAVRAMLARIN ÇAĞRIŞIMI
KAVRAMLARIN ÇAĞRIŞIMI
ÖDEV, GÖREV, İŞLEV
ÖDEV, GÖREV, İŞLEV
ATLIKARINCA - DÖNME DOLAP
ATLIKARINCA - DÖNME DOLAP
FİLENİN SULTANLARI DEĞİL ALTIN KIZLARI
FİLENİN SULTANLARI DEĞİL ALTIN KIZLARI
GREEDFLATION-Türkçesi aranıyor
GREEDFLATION-Türkçesi aranıyor
DANSÇI MAYMUNLAR
DANSÇI MAYMUNLAR
ANCADA BERABER KANCADA BERABER
ANCADA BERABER KANCADA BERABER
GELİN – GÜVEY- GERDEK
GELİN – GÜVEY- GERDEK
ÖLÜLER,   ÖLÜM SÖZLERİ
ÖLÜLER,   ÖLÜM SÖZLERİ
GÜNAH KEÇİSİ
GÜNAH KEÇİSİ
KURNAZLIK - FIRSATÇILIK
KURNAZLIK - FIRSATÇILIK
BAM – BAM TELİ – BAM TELİNE BASMAK, DOKUNMAK
BAM – BAM TELİ – BAM TELİNE BASMAK, DOKUNMAK
TROLL - TROL
TROLL - TROL
VEDA / HÜZÜN - ÖZLEM - VUSLAT/ SEVİNÇ
VEDA / HÜZÜN - ÖZLEM - VUSLAT/ SEVİNÇ
SANAT ÜRÜNÜ MÜ / SANAT ESERİ Mİ ? SANAT ÜRETİCİLİĞİ Mİ / SANAT YARATICILIĞI MI ?
SANAT ÜRÜNÜ MÜ / SANAT ESERİ Mİ ? SANAT ÜRETİCİLİĞİ Mİ / SANAT YARATICILIĞI MI ?
NEFRET DİLİ
NEFRET DİLİ
İLETİŞİM ve PROPAGANDA DİLİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
İLETİŞİM ve PROPAGANDA DİLİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
SÖZ VERMEK VE SÖZÜNDE DURMAMANIN KIRK ŞEKLİ
SÖZ VERMEK VE SÖZÜNDE DURMAMANIN KIRK ŞEKLİ
SECCADE
SECCADE
RAMADAN/ RAMAZAN – KANDİL VE MAHYALAR/ ŞEHR-İ RAMAZAN
RAMADAN/ RAMAZAN – KANDİL VE MAHYALAR/ ŞEHR-İ RAMAZAN
RETORİK, HİTABET, KIRAAT VE TİLAVET
RETORİK, HİTABET, KIRAAT VE TİLAVET
ENERJİ /ÉNERGIE  –  SİNERJİ/ SYNERGIE
ENERJİ /ÉNERGIE  –  SİNERJİ/ SYNERGIE
DEPREMDE BÜYÜKLÜK VE ŞİDDET FARKI
DEPREMDE BÜYÜKLÜK VE ŞİDDET FARKI
HELALLEŞMEK, HESAPLAŞMAK
HELALLEŞMEK, HESAPLAŞMAK
ANASININ GÖZÜ
ANASININ GÖZÜ
TEŞEKKÜR ETMEK –  ÖZÜR DİLEMEK
TEŞEKKÜR ETMEK –  ÖZÜR DİLEMEK
İLETİŞİM, MİZAH ve HOŞGÖRÜ
İLETİŞİM, MİZAH ve HOŞGÖRÜ
NESEP NEDİR, NESEPSİZ NE DEMEKTİR?
NESEP NEDİR, NESEPSİZ NE DEMEKTİR?
AŞAĞILAMA, SÖVGÜ VE HAKARET
AŞAĞILAMA, SÖVGÜ VE HAKARET
NARTHEX
NARTHEX
MÜJDE
MÜJDE
İBRET
İBRET
DİLDE YABANCI HAYRANLIĞIMIZ
DİLDE YABANCI HAYRANLIĞIMIZ
APERİTİF
APERİTİF
BAŞIN ÖNE EĞİLMESİN
BAŞIN ÖNE EĞİLMESİN
AHMAK
AHMAK
BÜTÇE
BÜTÇE
AHLÂK
AHLÂK
Başparmaklarımız
Başparmaklarımız
MENDİL
MENDİL
BODRUM'DA YABAN HAYATINI YOK EDEN İMAR PLANLARI
BODRUM'DA YABAN HAYATINI YOK EDEN İMAR PLANLARI
RÛM,  RÛMÎ, RÛMELİ
RÛM,  RÛMÎ, RÛMELİ
ORGANİZE ÖRGÜT VEYA ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTÜ
ORGANİZE ÖRGÜT VEYA ORGANİZE SUÇ ÖRGÜTÜ
Türkçedeki Yunanca kökenli kelimeler
Türkçedeki Yunanca kökenli kelimeler
TANRI ve ADALET/ İLAHİ ADALET / TANRI SEVGİSİ / TANRININ İNSAN SEVGİSİ
TANRI ve ADALET/ İLAHİ ADALET / TANRI SEVGİSİ / TANRININ İNSAN SEVGİSİ
TUTUM
TUTUM
SÜRTÜK
SÜRTÜK
DİL ÖĞRETİMİNDE ETİMOLOJİ BİLGİSİNİN YARARLARI
DİL ÖĞRETİMİNDE ETİMOLOJİ BİLGİSİNİN YARARLARI
DEKOLTE – TESETTÜR – MÜSTEHCEN – PORNOGRAFİ - EROTİZM
DEKOLTE – TESETTÜR – MÜSTEHCEN – PORNOGRAFİ - EROTİZM
ETİYOLOJİ
ETİYOLOJİ
ETİMOLOJİNİN ETİMOLOJİSİ
ETİMOLOJİNİN ETİMOLOJİSİ
REÇETELERDEKİ KISALTMALAR
REÇETELERDEKİ KISALTMALAR
ATLAS ve KARYATID KAVRAMLARI
ATLAS ve KARYATID KAVRAMLARI
BAY -  BAYAN
BAY -  BAYAN
LALE – TÜLBENT – TULIPE - TÜRBAN
LALE – TÜLBENT – TULIPE - TÜRBAN
POSTULAT-CREDO–İMAN
POSTULAT-CREDO–İMAN
AKRABA - HISIM KAVRAMLARI ÜZERİNE
AKRABA - HISIM KAVRAMLARI ÜZERİNE
RAMAZAN, BAYRAM VE RAMAZAN/ŞEKER BAYRAMI KAVRAMLARI ÜZERİNE
RAMAZAN, BAYRAM VE RAMAZAN/ŞEKER BAYRAMI KAVRAMLARI ÜZERİNE
RÜZGÂR
RÜZGÂR
KALPAZANLIK
KALPAZANLIK
POLİTİKA
POLİTİKA
CIMON-PERO' NASIL CHARITY ROMANA OLDU?
CIMON-PERO' NASIL CHARITY ROMANA OLDU?
İDEOLOJİ– DEMAGOJİ – PROPAGANDA -DEMOKRASİ
İDEOLOJİ– DEMAGOJİ – PROPAGANDA -DEMOKRASİ
YABANCI DİLLERDEN ALINAN KAVRAM VE TERİMLER SORUNU
YABANCI DİLLERDEN ALINAN KAVRAM VE TERİMLER SORUNU
BANLİYÖ
BANLİYÖ
SATRANÇ
SATRANÇ
GAZİLER HELVASI – ŞÜKÜR HELVASI
GAZİLER HELVASI – ŞÜKÜR HELVASI
ABDEST KAVRAMININ KÖKEN VE ANLAMI
ABDEST KAVRAMININ KÖKEN VE ANLAMI
AYLARIN ADLARI, KÖKEN VE ANLAMLARI
AYLARIN ADLARI, KÖKEN VE ANLAMLARI
Ahmet Vefik Paşa
Ahmet Vefik Paşa
TARTIŞMAK, ELEŞTİRMEK VE AD HOMINEM KAVRAMLARI
TARTIŞMAK, ELEŞTİRMEK VE AD HOMINEM KAVRAMLARI
POLİS, POLİ, POL,  BOLU
POLİS, POLİ, POL,  BOLU
GÜN ADLARI, KÖKENLERİ VE ANLAMLARI
GÜN ADLARI, KÖKENLERİ VE ANLAMLARI
KITA ADLARI
KITA ADLARI
POLO - MİNYATÜR
POLO - MİNYATÜR
AMATÖR-PROFESYONEL
AMATÖR-PROFESYONEL
İSKAMBİL KÂĞITLARINDAKİ ŞEKİLLER
İSKAMBİL KÂĞITLARINDAKİ ŞEKİLLER
BURUK  ACI
BURUK  ACI
HİSSEDİLEN SICAKLIK / AĞIRLIK, KATLANILABİLEN İNSAN, DAYANILABİLİR ENFLASY0N
HİSSEDİLEN SICAKLIK / AĞIRLIK, KATLANILABİLEN İNSAN, DAYANILABİLİR ENFLASY0N
KARGA TULUMBA
KARGA TULUMBA
AFORİZMA – AFOROZ – PERSONA NON GRATA - HAYMATLOS
AFORİZMA – AFOROZ – PERSONA NON GRATA - HAYMATLOS
ANLAM SANATLARI
ANLAM SANATLARI
ACABA
ACABA
ÖKSÜZ VE YETİM KAVRAMLARI ÜZERİNE
ÖKSÜZ VE YETİM KAVRAMLARI ÜZERİNE
KELİMELERİN BİZE ETTİĞİ
KELİMELERİN BİZE ETTİĞİ
ÜNİVERSİTE  NE DEMEK?
ÜNİVERSİTE  NE DEMEK?
ADLARIMIZIN KÖKEN VE ANLAMLARINI YETERİNCE BİLİYOR MUYUZ?
ADLARIMIZIN KÖKEN VE ANLAMLARINI YETERİNCE BİLİYOR MUYUZ?
FENOMEN – İDOL - İKON – ROL MODEL
FENOMEN – İDOL - İKON – ROL MODEL
ETİMOLOJİ  NE İŞE YARAR?
ETİMOLOJİ  NE İŞE YARAR?
14 MART TIP BAYRAMI İLE İLGİLİ KAVRAMLARIMIZ
14 MART TIP BAYRAMI İLE İLGİLİ KAVRAMLARIMIZ
DOSTA VİSKİ
DOSTA VİSKİ
TAKDİREN – TEŞDİDEN - TAHFİFEN
TAKDİREN – TEŞDİDEN - TAHFİFEN
SORUNLU KAVRAMLARIMIZ
SORUNLU KAVRAMLARIMIZ
ÇARPICI  ETİMOLOJİLER
ÇARPICI  ETİMOLOJİLER
UYKULARIMIZIN TANRISI HYPNOS, ÜÇ BİN ÇOCUĞUNDAN BİRİ MORPHEUS
UYKULARIMIZIN TANRISI HYPNOS, ÜÇ BİN ÇOCUĞUNDAN BİRİ MORPHEUS
P H A E T H O N
P H A E T H O N
NAPOLYON KİRAZI – CHAMPS ÉLYSÉES ’nin  AT KESTANELERİ
NAPOLYON KİRAZI – CHAMPS ÉLYSÉES ’nin  AT KESTANELERİ
BASAMAKLAR,  MERDİVENLER
BASAMAKLAR,  MERDİVENLER
NATO KAFA NATO MERMER
NATO KAFA NATO MERMER
DOĞUM GÜNLERİ VE DOĞUM GÜNÜ KUTLAMALARI
DOĞUM GÜNLERİ VE DOĞUM GÜNÜ KUTLAMALARI
TÜKENMEZ KALEM - ALKOLSÜZ BALIK ÇEŞİTLERİ
TÜKENMEZ KALEM - ALKOLSÜZ BALIK ÇEŞİTLERİ
MİT, MİTOLOJİ, EFSANE, MASAL, DESTAN, HİKÂYE, TARİH, TRAJEDİ, KOMEDİ VE OPERA
MİT, MİTOLOJİ, EFSANE, MASAL, DESTAN, HİKÂYE, TARİH, TRAJEDİ, KOMEDİ VE OPERA
İBADET YERLERİ
İBADET YERLERİ
Yenilik Kavramı ve Yenilik Politikaları
Yenilik Kavramı ve Yenilik Politikaları
FİKİR VE ZİKİR
FİKİR VE ZİKİR
ADAM GİBİ ADAM
ADAM GİBİ ADAM
Diderot Etkisi
Diderot Etkisi
MİLKA
MİLKA
ACABA BUNLARI BİZE HANGİ DIŞ GÜÇLER YAPIYOR; YOKSA?
ACABA BUNLARI BİZE HANGİ DIŞ GÜÇLER YAPIYOR; YOKSA?
İŞTE  İNSAN  -  ECCE HOMO
İŞTE  İNSAN  -  ECCE HOMO
KOT PANTOLON
KOT PANTOLON
RAKAM  BİLDİREN  ÖNEKLER
RAKAM  BİLDİREN  ÖNEKLER
Taciz, Tecavüz, İstismar terimleri hakkında
Taciz, Tecavüz, İstismar terimleri hakkında
Dilimiz ya da Alkolün Beyazı 
Dilimiz ya da Alkolün Beyazı 
AKINTILAR,  AKIMLAR
AKINTILAR,  AKIMLAR
KUTSAL
KUTSAL
T A B U   ve   T A B U L A R I   Y I K M A K
T A B U   ve   T A B U L A R I   Y I K M A K
PROLETER  VE  PROLETARYA   KAVRAMLARI
PROLETER  VE  PROLETARYA   KAVRAMLARI
ESOTERIC,  BÂTINÎ,  İÇREK
ESOTERIC, BÂTINÎ, İÇREK
BOYKOT
BOYKOT
SABO - SABOTAJ
SABO - SABOTAJ
Alavere - Dalavere (il dare e l'avere)
Alavere - Dalavere (il dare e l'avere)
OPERALAR
OPERALAR
SINCERE - Sine Cera
SINCERE - Sine Cera
İTİBARDAN TASARRUF veya TEMSİLDE TASARRUF
İTİBARDAN TASARRUF veya TEMSİLDE TASARRUF
BELLONA ve SHELL
BELLONA ve SHELL
HALKIMIZIN KAVRAM İCADI
HALKIMIZIN KAVRAM İCADI
YANLIŞ KULLANILAN KAVRAMLARDAN DÖRDÜ
YANLIŞ KULLANILAN KAVRAMLARDAN DÖRDÜ
KİMİ KISALTMALAR VE ANLAMLARI
KİMİ KISALTMALAR VE ANLAMLARI
BAŞSAĞLIĞI-TAZİYE KAVRAMLARI ÜZERİNE
BAŞSAĞLIĞI-TAZİYE KAVRAMLARI ÜZERİNE
AYAK
AYAK
DİASPORA
DİASPORA
HUKUK TERMİNOLOJİMİZDEKİ BİR KAVRAM-BİR TERİM ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
HUKUK TERMİNOLOJİMİZDEKİ BİR KAVRAM-BİR TERİM ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
Z Ü H R E V İ  (Sorunlu Kavram)
Z Ü H R E V İ  (Sorunlu Kavram)
14 ŞUBAT SEVGİLİLER GÜNÜ
14 ŞUBAT SEVGİLİLER GÜNÜ
(ATIN ŞAHLANIŞI) deyimi
(ATIN ŞAHLANIŞI) deyimi
TESTOSTERON  EGEMENLİĞİ (Domination de la Testostérone)
TESTOSTERON  EGEMENLİĞİ (Domination de la Testostérone)
URBA
URBA
İki Dirhem Bir Çekirdek ve Keçiboynuzu
İki Dirhem Bir Çekirdek ve Keçiboynuzu
Zat İşlerinden İnsan Kaynaklarına
Zat İşlerinden İnsan Kaynaklarına
YERSİZ YURTSUZ BİR MİLLET: ÇİNGENELER
YERSİZ YURTSUZ BİR MİLLET: ÇİNGENELER
ROMAN
ROMAN
"TARİH"İN ÇİFTE ANLAMI
"TARİH"İN ÇİFTE ANLAMI
YUNANCA "DOXA"DAN LATİNCE "DOCTOR"A
YUNANCA "DOXA"DAN LATİNCE "DOCTOR"A
KORO, BALE, HORON
KORO, BALE, HORON
FRENGİ
FRENGİ
FRANKLAR, FRENKLER
FRANKLAR, FRENKLER
LOJİ'LER
LOJİ'LER
TUZ
TUZ
ENTELEKTÜEL
ENTELEKTÜEL
Günlük Hayattan 30 Kelimenin kökenleri
Günlük Hayattan 30 Kelimenin kökenleri
ENERJİ
ENERJİ
PORT, YANİ LİMAN
PORT, YANİ LİMAN
Turunçgiller
Turunçgiller
Nomos'tan Namusa
Nomos'tan Namusa
Ev
Ev
Fil
Fil
Kültür Nedir?
Kültür Nedir?
CIVILISATION, MEDENİYET, UYGARLIK
CIVILISATION, MEDENİYET, UYGARLIK
Bozbulanık İki Kelime: Ansiklopedi, Sempozyum
Bozbulanık İki Kelime: Ansiklopedi, Sempozyum
Latinceden Türkçeye Yansıyanlardan II
Latinceden Türkçeye Yansıyanlardan II
Dilde Bildirişimin Kopması Üstüne Bazı Notlar
Dilde Bildirişimin Kopması Üstüne Bazı Notlar
Aristokrat
Aristokrat
Despot, Tiran, Diktatör
Despot, Tiran, Diktatör
Felsefeden Safsataya, Sufiden Sofuya
Felsefeden Safsataya, Sufiden Sofuya
Efendi
Efendi
Latinceden Türkçeye Yansıyanlardan
Latinceden Türkçeye Yansıyanlardan
Akdeniz Dilinden Dört Kelime: Tersane, Damacana, Fırtına, Forsa
Akdeniz Dilinden Dört Kelime: Tersane, Damacana, Fırtına, Forsa
"Kosmos"tan Gelenler
"Kosmos"tan Gelenler
Barbarlar
Barbarlar
"Kapital"in Eserleri
"Kapital"in Eserleri
İlk Konservatuvarlar
İlk Konservatuvarlar
Tekhne, Ars, Sanat
Tekhne, Ars, Sanat
"Modern"in Geçmişi, Bugünü
"Modern"in Geçmişi, Bugünü
İki Nobel Ödüllü Marie Curie'nin Dramı
İki Nobel Ödüllü Marie Curie'nin Dramı
Terim Ne Demek?
Terim Ne Demek?
Ütopya
Ütopya
Melankoli
Melankoli
Şurup, Şarap, Şerbet, Meşrubat
Şurup, Şarap, Şerbet, Meşrubat
Matematik Terimlerinin Kökenleri
Matematik Terimlerinin Kökenleri
Tercüman, Dragoman, Dil Oğlanı, Dilmaç
Tercüman, Dragoman, Dil Oğlanı, Dilmaç
Telaffuz Hatası mı, Türkçeyi Bilmemek mi?
Telaffuz Hatası mı, Türkçeyi Bilmemek mi?
"Post" Önekinin Önlenemez Tırmanışı
"Post" Önekinin Önlenemez Tırmanışı
"MAGAZİN"İN YOLCULUKLARI
"MAGAZİN"İN YOLCULUKLARI
PATLICANIN YAZDIĞI TARİH
PATLICANIN YAZDIĞI TARİH
YALAMA OLAN  "SÖYLEM"  TERİMİ
YALAMA OLAN "SÖYLEM" TERİMİ
Türkçe dilindeki yabancı kökenli sözcükler
Türkçe dilindeki yabancı kökenli sözcükler
El, Yüz ve Zihin Temizliği!
El, Yüz ve Zihin Temizliği!
Zihinsel Virüs No 4- "SANA NE!"
Zihinsel Virüs No 4- "SANA NE!"
Zihinsel Virüs No 3- SİYASET, VATANDAŞIN SORUNLARINI ÇÖZMEK İÇİN YAPILIR
Zihinsel Virüs No 3- SİYASET, VATANDAŞIN SORUNLARINI ÇÖZMEK İÇİN YAPILIR
ZİHİNSEL VİRÜS NO 2:  EVET AMA YİNE DE!
ZİHİNSEL VİRÜS NO 2: EVET AMA YİNE DE!
ZİHİNSEL VİRÜS NO 1:  BAŞKASI YAPMASIN, BEN DE YAPMAM!
ZİHİNSEL VİRÜS NO 1: BAŞKASI YAPMASIN, BEN DE YAPMAM!
ZİHİNSEL VİRÜS NO 0: SÖZ KONUSU OLAMAZ!
ZİHİNSEL VİRÜS NO 0: SÖZ KONUSU OLAMAZ!
KAVRAM EVLENDİRME ya da KAVRAMLAR AKADEMİSİ
KAVRAM EVLENDİRME ya da KAVRAMLAR AKADEMİSİ
AKLA YERLEŞEN HER KAVRAM SONRAKİLER İÇİN BİRER SÜZGEÇ OLUR!
AKLA YERLEŞEN HER KAVRAM SONRAKİLER İÇİN BİRER SÜZGEÇ OLUR!
"KAVRAM TABANI" ÜZERİNDE UZLAŞI GİRİŞİMİNİ KİM ÜSTLENEBİLİR?
"KAVRAM TABANI" ÜZERİNDE UZLAŞI GİRİŞİMİNİ KİM ÜSTLENEBİLİR?
"Kavram Tabanında Uzlaşma" ulusal bütünlüğün ta kendisidir!
"Kavram Tabanında Uzlaşma" ulusal bütünlüğün ta kendisidir!